دل تورو اینبار با فیلم “شکل آب (Shape of Water)” جادوگری کرده است. افسانهایی تیره و تار و عاشقانه که در آب به وقوع میپیوندد. موجودی عجیب و فریبنده، فساد در دولت آمریکا در اوایل دهه ۶۰، داستان عاشقانه میان دو دوست و روایت خیره کننده داستان که همهی اینها به بهترین نحو ممکن کنار یکدیگر قرار گرفتهاند.
گیرمو دل تورو (Guillermo del Toro)، کارگردانی است که با هر فیلم خود به نحوی باعث حیرت و تحسین همگان میشود. از فیلمهایی با بودجهی زیاد مثل “حاشیه اقیانوس آرام (Pacific Rim)” و “قله ایی به رنگ خون (Crimson Peak)” گرفته تا فیلمهای محصور کننده و بسیار زیبای “ستون فقرات شیطان (Devil’s Backbone)” و “هزارتوی پن (Pan’s Labyrinth)“.
در کنار کارگردانی عالی ، نباید بازی فراموش نشدی بازیگران فیلم را فراموش کرد. شخصیت اصلی را سالی هاکینز (Sally Hawkins) بر عهده دارد. سالی که نقش نظافتچی لالی را برعهده دارد توانسته با بازی قدرتمند و ظریف خود همه را شگفت زده کند. بازی احساسی سالی در این فیلم، با منتقدان و تماشاچیان به خوبی ارتباط برقرار کرد و بسیاری از او تمجید کردهاند.
پس از “قله ایی به رنگ خون، “شکل آب” روی دیگری از دل تورو را نشان داد است، که چگونه او از نقدهای منتقدان بهره گرفته و توانسته فیلمی قدرتمندتری را در ژانر ملودرام – وحشت تولید کند. المانها و طراحیهای عجیب و داستان سنگین “قله ایی به رنگ خون” در فیلم جدید کارگردان، جای خود را به داستانی به شکل هوشمندانهایی روانتر، داده است. طراحی بینظیر صحنه در کنار فیلمبرداری حیرت انگیز، توانسته صحنههای تکان دهندهی بسیار زیبایی را خلق کنند. البته از بازی عالی بازیگران طراز اول فیلم هم نباید غافل شد که به خوبی توانستهاند حس را به مخاطبین منتقل کنند.
تصویری که از موجود عجیب و غریب فیلم به نمایش کشیده شده (دوزیستی به شکل انسان)، را میتوان الهام گرفته شده از فیلم ترسناک “موجودی از باتلاق سیاه (Creature from the Black Lagoon)” تولید سال ۱۹۵۴ دانست. داستان فیلم شکل آب در دهه ۶۰ میلادی اتفاق میافتد و دل تورو با هنرمندی توانسته هیجان انگیزترین صحنههای فیلم دههی ۵۰ را، در فیلم خودش پیاده کند. البته استفاده هنرمندانه از موسیقی سبک دههی ۳۰ و ۴۰ میلادی، توانسته شبیه سازی را واقع گرایانه تر و در عین حال هیجان بیشتری به داستان فیلم و بازی بازیگران ببخشد.
مقاله مرتبط: نقد فیلم هنرمند فاجعه، ساخته ی جدید جیمز فرانکو
همانطور که از اسم فیلم “قله ایی به رنگ خون” مشخص است، رنگ فیلم قرمز بوده و به همین واسطه مخاطب جو گرم و هیجان انگیزی را تجربه میکند. در مقابل کارگردان و تیم طراحیش در “شکل آب” توانستهاند از طریق رنگ آمیزی ساختمانها با رنگ زمردی کبود، رنگ آمیزی اجزای صحنه با رنگ سبز تیره و ماشینهای دهه ۶۰ تیره رنگ، سردی و بی روحی محیط را به بیننده القا کنند.
فیلم شکل آب با صحنهایی از داخل آپارتمانی که غرق در آب است و وسایل در آب غوطه ور هستند شروع میشود. در پس این صحنه، صدای گیل (ریچارد جنکینز (Richard Jenkins) )، به گوش میرسد که افسانهایی از عشق و شهوت را تعریف میکند. افسانهایی در زمانهای دور دربارهی شاهزادهایی بیصدا و هیولایی که قصد خراب کردن سرزمینش را دارد.
گیل که بازیگر برنامههای تبلیغاتی است، در آپارتمانی در بالتیمور به همراه گربهاش زندگی میکند. تنها دوست واقعی او الیسا (سالی هاکینز) است که همسایهی طبقه بالایی او اوست. گیل همجنسگرا است و احتمال دارد که از کارش اخراج شود. درگیره رابطهی احساسی یک طرفه با گارسون رستوران محلی اطراف آپارتمانش میباشد. از طرف دیگر، الیسا هم به اندازه ی گیل در انزوا به سر میبرد. برخلاف گیل، الیسا دوست پرحرفی به نام زلدا دارد (اکتویا اسپنسر (Octavia Spencer) ). زلدا و الیسا هردو به عنوان نظافتچی در مرکز تحقیقات هوایی در شیفت شب، با یکدیگر کار میکنند.
اگر چه شنوایی الیسا بدون مشکل است، ولی او توانایی صحبت کردن را ندارد، و تنها با زبان اشاره میتواند با دیگران ارتباط برقرار کند. یتیمی که راه تعاملش با دنیای بیرون از طریق بصری است و شخصیتی بسیار عاطفی و احساسی دارد. پس از آنکه آزمایش فوق محرمانهی دولتی در اکواریوم آب آزمایشگاه محل کار او اتفاق افتاد، الیسا با آن موجود عجیب و غریب خو گرفت و شیفتهی او میشود.
هرچند ممکن است فکر کنید که هشدار برای اسپویل فیلمنامه لازم است، ولی کمپانی فاکس با تریلری که برای فیلم منتشر کرده است، تا حد زیادی قسمتهای حساس و مهم داستان را لو داده است. موجود فضایی داستان توسط داگ جونز(Doug Jones) نقش آفرینی شده است. همان کسی که در فیلم “پسر جهنمی (Hell Boy)” نقش “آبی ساپین” را اجرا کرد. (همان موجود دوزیست آبی رنگ).
شخصی که وظیفه محافظت از این موجود دو زیست را بر عهده دارد، سربازرس استریکلند ( مایکل شنون (Michael Shannon) ) میباشد. استریکلند جاه طلب که به واسطه ی حضور در جنگ جهانی دوم، به بیماریایی عصبی دچار شده است، وظیفه نگهداری از این موجود دوزیست که از آبهای رود آمازون گرفته شده را برعهده دارد. همچنین در سمت دیگر آزمایشگاه دکتر رابرت هافستدر (مایکل استالبرگ (Michael Stuhlbarg))، مشغول مطالعهی ششهای موجود دوزیست داستان است تا بتواند سیستمی را برای فضانوردان آمریکایی برای مقابله با روسها، درست کند.
مقاله مرتبط: نقد و بررسی فیلم جدید The Post ساخته ی جدید اسپیلبرگ
دل تورو در فیلم شکل آب به همراه دیگر نویسنده فیلم، ونسا تیلور (Vanessa Taylor)، به صورت یکپارچهایی توانستند جوی بیتفاوت از مردم را به نسبت هم نوع خود نشان در آمریکای سیاه و سفید دهه ۶۰، نشان دهند. شاید رابطهی حسی و فیزیکی که بین الیسا و موجود دوزیست در داستان فیلم ایجاد شده بود، کمی قابل تآمل باشد. رابطهایی که در ابتدا با دادن تخم مرغ اب پز از طرف الیسا شروع میشود و پس از آن ارتباط این دو از طریق موزیکی که از ضبط پخش میشود قوت میگیرد و ادامه پیدا میکند. الیسا میگوید که این موجود مرا آنگونه که واقعا هستم میبیند، انسانی کامل. حرفی که گیل و زلدا را متقاعد میکند تا به موجود دوزیست را در برابر استیرکلند و هافستدر، کمک کنند.
هاکینز با هنرمندی تمام توانسته در صحنههایی که گریه میکند، احساسات مخاطب را برانگیزاند و در کنار او بازی عالی جنکینز، استالبرگ، شنون و الیته اسپنسر توانستهاند این چنین داستان سرد و بی روحی را هیجان انگیز و غیره منتظره جلوه دهند. البته از هنرنمایی محشر جونز که در قالب موجود دوزیست ظاهر شده بود هم نباید غافل شد.
در انتها تکمیل کنندهی کار را باید موسیقی متن الکساندر دسپلت (Alexandre Desplat) دانست. موسیقیایی زیبا که با آکاردئون نواخته میشود در کنار موزیک کلاسیک و آرامشدهندهایی بیننده را تسخیر ملودی آن میکند. در انتها شاید بتوان فیلم “شکل آب” را بعد از “هزارتوی پن” راضی کننده ترین و بهترین اثر دل تورو دانست.
کمپانی تولید کننده: Fox Searchlight
بازیگران: سالی هاوکینز، مایکل شنون، ریچارد جنکینز، داگ جونز، مایکل استالبرگ
کارگردان: گیرو دل تورو
تاریخ اکران: ۱ دسامبر ۲۰۱۷ (۱۰ آذر ۱۳۹۶)
بازیگر تبلیغات؟ همسایه بالای؟… اصلا فیلم هارو میبینین؟ نقدهاتون از پشت سنگر هستن.